Bibliotheek OR en Pensioen

intro leeftijd wet wor overheid instemming medezeggenschap pensioenrecht beschikbare premie grootverdieners netto pensioen franchise vraag en antwoord verplichte pensioendatum 67 jaar premiestaffels ongelijke behandeling pensioenmaxima afstand doen van pensioen eenzijdige wijziging solidariteit aow pensioenveranderingen compensatie pensioen 2015 pensioenwet pensioeninformatie toeslagen pensioenvervroeging vervalt vordering op verzekeraar premiebijdrage werknemers partnerpensioen maximaal waardeoverdracht demotie nieuwsbrief klokkenluider en pensioen indexaties beleggen lage rente lage rendementen onjuiste communicatie woekerpolissen transparantie pensioenpaard van troje uitspraken flexibiliteit pensioenklokkenluider.nl pensioenleeftijd informatie verstrekken scheiding en pensioen generatiepact eigen bijdrage volledige informatie pensioen en ontslagdatum pensioenakkoord compenseren inhaal gemiste pensioenopbouw invaren rekenrente
De basis, de Wet op de Ondernemingsraden, de WOR.

Bron/meer...
Tags: wet, wor, overheid, instemming

Jan van der Laan legt uit hoe het zit met eigendomsrecht bij pensioenen.

Bron/meer...
Tags: informatie verstrekken, instemming, pensioenakkoord

Hoogleraar Dr Herman Kappelle over instemming bij in Cao aan werkgever en OR gedelegeerde wijzigingsbevoegdheid (2 delig)

Bron/meer...
Tags: instemming, medezeggenschap

Uitspraak ECLI:NL:RBAMS:2023:660. OR DAS geeft voorwaardelijk instemming. WOR kent maar twee mogelijkheden wel of niet instemmen.

Dit x ging het goed.

Meer...
Tags: uitspraken, instemming, wor

Uitspraak RB Amsterdam zaak 30 januari 2023 en uitspraak 8 februari 2023: OR stemt onder voorwaarden in en werkgever verandert de aanvullende voorwaarden.

Instemming Art 27 lid 1 a, stuiten Art 27 5 en uitspraak ECLI:NL:RBAMS:2023:660

Bron/meer...
Tags: instemming, beschikbare premie, wor, uitspraken

Werkgever verandert de pensioenregeling. Enkele werknemers gaan niet akkoord en vragen de rechter om uitspraak.

Argumenten werkgever:

* eenzijdig wijzigingsbeding was opgenomen, dus moet de rechter zich de vraag stellen of het belang van de werkgever zwaarder weegt dan het belang van de werknemers;

* Voortzetting van de middelloonregeling zou gepaard gaan met 90% extra kosten;

* alvast anticiperen op nieuwe pensioenstelsel.

Rechter overweegt:

* pensioenregeling had kunnen worden voortgezet;

* Pensioenwet is nog niet aangepast;

* er is een kans dat werknemers er bij de premieregeling op achteruitgaan ten opzichte van het gegarandeerde middelloonpensioen;

* werkgever heeft verder geen compensatie aangeboden.

De rechter oordeelde dat de werkgever geen zwaarwichtig belang had om de pensioenregeling eenzijdig te wijzigen.

Bron/meer...
Tags: instemming, uitspraken, beschikbare premie, medezeggenschap

Blog samen met Leon Zijlmans AAG over enkele overdenkingen die Ondernemingsraden moeten maken vanwege de Wtp.

Bron/meer...
Tags: beschikbare premie, instemming, pensioenakkoord

Ondernemingsraden gebruik je eigen adviseur als buffer tussen jullie en de werkgever.

Bron/meer...
Tags: compenseren, instemming, wor

Goede samenvatting mogelijkheden en mogelijke problemen Wet Toekomst Pensioen bij wijziging regeling.

Bron/meer...
Tags: pensioenakkoord, instemming, premiestaffels

Samenvatting: beroep op nietigheid besluit door OR waarmee OR had ingestemd op grond dat de OR indien de werkgever in het kader van de instemmingsaanvraag juiste en volledige informatie had verstrekt mogelijk instemming met het voorgenomen besluit zou hebben onthouden afgewezen. Het betrof informatie omtrent de indexatieverwachting in een situatie waarin op aandringen van de OR aan de deelnemers aan een pensioenregeling de keuze was geboden tussen overgang naar Pensioenfonds Horeca & Catering of een verzekerde premieregeling. De werkgever had echter geen garantie gegeven (uit de zinssnede “niemand gaat er op achteruit” kon geen indexatiegarantie worden gelezen). Het betrof een adviesplichtig besluit. Het beroep van de OR om reflexwerking toe te kennen aan art. 26, lid 1 WOR voor instemmingsplichtige besluiten werd afgewezen.

Bron/meer...
Tags: informatie verstrekken, instemming, uitspraken

Wijziging pensioenregeling, akkoord OR, maar (KLEIN DEEL) werknemers is niet akkoord. Ondanks incorporatiebeding wordt de wijziging teruggedraaid. Werknemers hebben niet ingestemd met de verandering.

Bron/meer...
Tags: eenzijdige wijziging, instemming, uitspraken

Blog inzake overwegingen en vragen die de OR kan stellen als de werkgever voorstelt om de pensioenregeling te veranderen.

Bron/meer...
Tags: instemming, eenzijdige wijziging, informatie verstrekken, volledige informatie

Commentaar Prof Dr Herman Kappele op uitspraak waarin werkgever de pensioenregeling wil veranderen en werknemers niet.

De Pensioenwet gaat uit van “hetgeen tussen een werkgever en een werknemer is overeengekomen betreffende pensioen”. Het opgebouwde en op te bouwen pensioen is dus overeengekomen en hiermee eigendom van de werknemer. Dit kan niet zomaar veranderd worden. Ook niet als dit (heel) veel gaat kosten.

Bron/meer...
Tags: compensatie, instemming, uitspraken

Instemmen mits aan voorwaarden wordt voldoen is anders dan niet instemmen mits aan voorwaarden wordt voldaan.

Bron/meer...
Tags: instemming, uitspraken

Ondernemingsraden worden nogal eens op het verkeerde been gezet bij een voorgestelde verandering van de pensioenregeling.

Bron/meer...
Tags: instemming, uitspraken

Mag een werkgever wijzigingen in het arbeidsvoorwaarden reglement aanbrengen na overleg en akkoord met de ondernemingsraad? Ja. Het arbeidsvoorwaardenreglement maakt onderdeel uit van de arbeidsovereenkomst, terwijl de individuele arbeidsovereenkomst een zogenoemd incorporatiebeding bevat, dat inhoudt dat bestaande en toekomstige afspraken tussen ondernemer en ondernemingsraad doorwerken in de arbeidsovereenkomst

Bron/meer...
Tags: instemming, uitspraken, wor

Wijziging van een pensioenregeling met negatieve optie (werknemer stemt niet bewust in) eis aan werknemer toegewezen.

Bron/meer...
Tags: eenzijdige wijziging, compensatie, instemming, uitspraken

Uitspraak: werknemers met premievrij pensioen hebben niet ingestemd met wijziging. Invoering eigen bijdrage wordt teruggedraaid.

Bron/meer...
Tags: eenzijdige wijziging, informatie verstrekken, instemming, premiebijdrage werknemers

Doorvragen bij een voorgestelde verandering van het pensioen

Bron/meer...
Tags: beleggen, instemming, medezeggenschap

Verzekeraar adviseert werkgever om werknemers niet te compenseren voor pensioenachteruitgang. het moet niet gekker worden!

Bron/meer...
Tags: instemming, pensioenleeftijd

Blog over zorgvuldig met pensioenverandering omgaan. De praktijk leert dat dit vaak niet gebeurt en de nasleep lang is en financiële gevolgen enorm kunnen zijn.

Bron/meer...
Tags: instemming, medezeggenschap, pensioenveranderingen, transparantie

Toelichting op uitspraak ECN veranderen pensioenregeling zonder instemming en niet uitgewerkte arbeidsverhouding

Bron/meer...
Tags: instemming, pensioenklokkenluider.nl, uitspraken, pensioenpaard van troje

Een eigen pensioenadviseur is voor een ondernemingsraad echt belangrijk bij een voorgestelde pensioenverandering.

Bron/meer...
Tags: medezeggenschap, instemming

Het belang van een eigen (gespecialiseerde ondernemingsraad-) pensioenadviseur voor een ondernemingsraad

Bron/meer...
Tags: medezeggenschap, instemming

Als het pensioencontract verlengd wordt zonder dat er ook maar iets veranderd: instemmingsplichtig?

Ja, maar wel snel klaar met het overleg.

Bron/meer...
Tags: instemming

Instemming verandering pensioenregeling is zo eenvoudig niet.

Bron/meer...
Tags: eenzijdige wijziging, instemming, medezeggenschap

eenzijdige wijziging van de arbeidsovereenkomst: waarop letten?

Bron/meer...
Tags: instemming, medezeggenschap, solidariteit, pensioenveranderingen

een sobere pensioenregeling voor werknemers die vanaf een bepaalde datum indienst treden is niet zondermeer toegestaan.

Bron/meer...
Tags: instemming, leeftijd, medezeggenschap

Pensioenrekenleeftijd op 1 januari 2018 naar 68 jaar

Bron/meer...
Tags: instemming, beschikbare premie, medezeggenschap, verplichte pensioendatum 67 jaar

In de meeste gevallen nemen werkgevers een enorm onbewust risico als zij het middelloonpensioen beëindigen (ook als er een nieuw pensioen voor in de plaats komt). Euronext ondervindt de gevolgen hiervan.

Bron/meer...
Tags: instemming, indexaties, pensioenpaard van troje

blog beter goed overleg tussen OR dan hakken in het zand en waarop letten

Bron/meer...
Tags: instemming, medezeggenschap

Pensioenadviseurs breken een lans van het opgeven van rechten. Ongenuanceerd? Zie bijgaand stukje met onze opmerkingen:

Einde alinea 1: als de rente laag is, waarom wordt je pensioengeld dan tegen een te laag rendement belegd? Meer rendement willen behalen betekend meer risico (voor de werknemer ipv de werkgever);

einde alinea 2: "dat betekend een hogere eigen bijdrage of geen salarisverhoging". Wat heeft het ene met het andere te maken? de werknemer heeft een pensioentoezegging, geen premietoezegging bij middelloon.

Premieovereenkomst: Ook met een berekend laag rendement kun je veel lager uitkomen. Vraag dit maar aan heel veel werknemers die nu hun pensioen moeten aankopen.

Is een beschikbare premieregeling slechter? Nee het is wat anders. een aantal risico's worden verlegd van werkgever naar medewerkers.

Output: ook dit punt klopt niet. het rendement kan (veel) lager zijn dan wat we nu denken. Ook al stop je veel premie in de beschikbare premieregeling, dan kan het pensioen lager uitkomen. Niet voor niets stijgen de kosten van middelloonpensioen. hetzelfde kopen voor de helft van de prijs lukt niet in een concurrentiemarkt waarop pensioenuitvoerders actief zijn. je koop dus iets anders bij beschikbare premie dan bij middelloonpensioen.

2e alinea output: "wat meer risico". Je loopt als werknemer een fors risico en is dit te verkiezen boven de zekerheid van een vast pensioen? veel werknemers vinden van niet.

Laatste alinea: het is goed om hierover na te denken en bij de achterban na te gaan wat zij willen. gedeeltelijk mee mee-ondernemen is leuk, maar toch niet alleen voor een deel waarvan de kosten stijgen?

Eerste uitgangspunt is: afspraak is afspraak. Als werkgever een middelloonpensioen heeft toegezegd moet deze nagekomen worden. Pensioen is uitgesteld salaris en veel werknemers kunnen helemaal geen risico nemen met een kans op enkele tientallen procenten minder salaris.

Bron/meer...
Tags: beleggen, beschikbare premie, instemming, medezeggenschap

"laten we de salarissen verlagen om de winst te vergroten" .

Een voorstel dat dagelijks wordt gedaan omdat de pensioenen fors verlaagd worden. Maar waar gaat het eigenlijk over? Is het wel nodig?

Bron/meer...
Tags: compensatie, instemming, medezeggenschap, transparantie

Hierbij de nota van wijziging van de WOR

Bron/meer...
Tags: instemming, wor

Behandeling Wetsvoorstel wijziging instemmingsrecht door Eric Bergamin.

Bron/meer...
Tags: instemming, medezeggenschap, wor

Veel (adviseurs van) werkgevers zijn van mening dat pensioen onbetaalbaar wordt. In dit artikel wordt de onbetaalbaarheid en waar we het eigenlijk over hebben tegen het licht gehouden. Zou het bespreekbaar zijn dat de inkomens met enkele tientallen procenten worden verlaagd? Waarom dan wel het met de werkgever afgesproken uitgestelde salaris?

Bron/meer...
Tags: afstand doen van pensioen, instemming, medezeggenschap, onjuiste communicatie

Aanpassing instemmingsrecht door Aegon uitgelegd.

Bron/meer...
Tags: instemming, wor

Instemmingsrecht (WOR) is nog niet aangepast. Wij adviseren ondernemingsraden om bij wijziging pensioenregeling waarover nu overleg met de werkgever is bovenwettelijke afspraken over instemming te maken. Bij onder andere Shell en AON is dit behoorlijk fout gegaan.

Bron/meer...
Tags: eenzijdige wijziging, instemming, medezeggenschap, wor

uitspraak Hof: werknemers gaan niet akkoord met aanpassing pensioenregeling ondanks instemming OR. werkgever onderbouwt onvoldoende dat deze de pensioenpremie niet meer zou kunnen betalen en dat individuele recht werknemer zou moeten wijken.

Bron/meer...
Tags: wor, solidariteit, instemming, pensioenrecht

Waardeoverdracht naar een APf niet zomaar mogelijk! Van verzekeraar naar APf betekend voor de deelnemers minder garantie!

Bron/meer...
Tags: eenzijdige wijziging, instemming, medezeggenschap, wor

Aankondiging en informatie over wijziging instemmingsrecht pensioenregelingen. Inclusief Memorie van Toelichting en Advies Raad van State.

Bron/meer...
Tags: eenzijdige wijziging, instemming, medezeggenschap

Nogmaals: reikwijdte medezeggenschap ondernemingsraad bij pensioenregelingen veranderd. Netjes uitgelegd door Achmea.

Bron/meer...
Tags: eenzijdige wijziging, instemming, medezeggenschap

Het kiezen van een nieuwe pensioenuitvoerder is wettelijk niet instemmingsplichtig. Maar omdat er bijna altijd veranderingen in het pensioen zijn, is het raadzaam om ruim voordat het contract met de pensioenuitvoerder afloopt samen met de werkgever op te trekken.

Bron/meer...
Tags: instemming, medezeggenschap, pensioenveranderingen

Commentaar prof. Eric Lutjes op wijziging art 27 WOR instemmingsrecht wijziging pensioenregeling

Bron/meer...
Tags: eenzijdige wijziging, instemming, medezeggenschap, wor

De pensioenfondsen willen af van de uitkeringsbelofte omdat zij deze niet (meer) kunnen waarmaken.

Gemiddelde dekkingsgraad (jan 2016) 97% (>125% nodig voor toezegging: middelloon plus indexatie) is veel te laag.

Als gerekend zou mogen worden met hogere rente, krijgen huidige pensionado's hun toegezegde pensioen, maar wordt er nog meer geld onttrokken aan de pensioenpotten, waardoor jongeren (nog) minder zullen ontvangen.

Loslaten van (solidaire) uitkeringsbelofte, zal vrij mededinging (EU-regels) bevorderen en mogen werkgevers (en werknemers) zelf hun uitvoerder kiezen.

Bron/meer...
Tags: beleggen, instemming, overheid, pensioeninformatie

Ondernemingsraad let op: als uw pensioenregeling van een verzekerde regeling naar een APF gaat. De garanties (100% bij een verzekeraar) worden zachter (geen garantie als er onvoldoende geld in de pot zit).

Bron/meer...
Tags: beleggen, eenzijdige wijziging, instemming, medezeggenschap

Opinie in het Fd op de wijziging van het instemmingsrecht.

Bron/meer...
Tags: eenzijdige wijziging, indexaties, instemming, medezeggenschap

Het gebeurt nogal eens dat werkgevers een instemmingsverzoek aan Ondernemingsraden voor het wijzigen van de pensioenregeling doen en de argumenten voor de verandering blijken niet helemaal correct te zijn.

Bron/meer...
Tags: instemming, medezeggenschap, pensioenveranderingen

Richtlijnbedragen 2016 voor scholing volgens de normen van de SER.

Bron/meer...
Tags: instemming, wor

Pensioenadviseur AON vraagt de rechter om voor een voorgenomen aanpassing van hun eigen pensioenregeling de OR te mogen omzeilen.

Bron/meer...
Tags: eenzijdige wijziging, instemming, medezeggenschap

Ontslag voor ingangsdatum Aow: Verboden leeftijdsdiscriminatie zonder objectieve rechtsgrond.

Bron/meer...
Tags: aow, instemming, leeftijd, ongelijke behandeling

Uitspraak rechtbank: OR stemt in met invoering eigen bijdrage werknemers. Enkele werknemers maken bezwaar. Bedrijf kan onvoldoende aantonen dat verlaging nettoloon noodzakelijk is voor werkgever (voldoende winst) en stelt werknemers in het gelijk.

Bron/meer...
Tags: compensatie, eenzijdige wijziging, instemming, premiebijdrage werknemers

Voorbeeldreglement OR.

Bron/meer...
Tags: instemming, medezeggenschap

De meerderheid van de werknemers stemt in met een wijziging. Volgens de rechtbank is dit geen garantie voor de werkgever dat hij de pensioenovereenkomst eenzijdig kan wijzigen.

De directie van de bouwonderneming vroeg haar ondernemingsraad onverplicht om advies. De ondernemingsraad adviseerde daarop positief. Ook dat geeft een werkgever niet de garantie dat zij eenzijdig mag wijzigen. Een uitzondering daarop is wanneer de ondernemingsraad van de werknemers de bevoegdheid heeft gekregen om namens de hen in te stemmen met een wijziging van de pensioenregeling. Dit laatste komt echter niet zo vaak voor.

Voor het wijzigen van een pensioenovereenkomst instemming nodig is van de werknemer(s). Daarbij maakt het niet uit of sprake is van uitdrukkelijke instemming of stilzwijgend. En moet er een redelijke compensatie worden gegeven. Volgens het Hof was in deze casus geen sprake van een redelijke compensatie. Wij zijn benieuwd wat een rechter een redelijke compensatie vindt voor de vermindering van pensioenopbouw als gevolg van Witteveen 2014 en 2015.

Bron/meer...
Tags: compensatie, eenzijdige wijziging, instemming, medezeggenschap

Werkgever krijgt geen instemming van de OR voor een voorgenomen wijziging van de pensioenregeling. De OR roept geen nietigheid in. De wijziging wordt doorgevoerd. Een medewerker maakt bezwaar. De rechtbank doet uitspraak.

Bron/meer...
Tags: compensatie, eenzijdige wijziging, instemming, medezeggenschap

OR stemt voorwaardelijk in met wijziging pensioenregeling, maar wordt het niet eens met de werkgever over de compensatie. Werkgever legt haar besluit voor aan de Rechtbank Rotterdam, die de OR in het gelijk stelt. Weliswaar is de compensatieregeling niet instemmingsplichtig, maar de compensatie maakt wel deel uit van de wijziging van de pensioenregeling.

OR-Pensioenadviseurs deelt de mening van de Rechtbank volledig: bij versobering van de arbeidsvoorwaarde pensioen dient er overeenstemming te zijn bereikt met de OR over compensatie.

Bron/meer...
Tags: beschikbare premie, nieuwsbrief, compensatie, instemming, wor

MOET de premieverlaging voor versobering pensioenen ingeval van een cao worden gecompenseerd? Hierover buigt de rechtbank zich.

Bron/meer...
Tags: compensatie, eenzijdige wijziging, instemming, pensioenveranderingen

De Rechtbank oordeelt over een zaak waarbij de OR heeft nagelaten om aan te geven niet akkoord te gaan met de wijziging van een pensioenregeling.

Het nalaten van het beroep op nietigheid van het wijzigen van de arbeidsvoorwaarde (vanwege ontbreken instemming van de OR) bindt de medewerkers derhalve.

Meer...
Tags: eenzijdige wijziging, instemming, medezeggenschap, pensioenrecht

De SER spant zich in om zeggenschap van de OR hoog op de agenda te houden.

Bron/meer...
Tags: instemming, medezeggenschap

Tot 16 maart 2015 is er een internetconsultatie, vanwege aanpassing WOR. Het huidige instemmingsrecht mbt wijziging van een pensioenregeling is niet goed geregeld. Hieronder een concept reactie en de link naar het ministerie.

Meer...
Tags: eenzijdige wijziging, instemming, medezeggenschap

OR stemt in met wijziging VUT-regeling, maar werknemers maken bezwaar. De rechter besluit dat de wijziging niet redelijk is.

Bron/meer...
Tags: instemming, compensatie, eenzijdige wijziging, medezeggenschap

Wanneer een OR niet instemt met de wijziging van de pensioenregeling, leidt dit niet tot ongeldigheid van de wijziging (GT: OR had wel compensatie kunnen/moeten vragen voordat zij in stemden) en wanneer de OR wel had ingestemd, zou dit, naar oordeel van de kantonrechter, een aanwijzing voor een zwaarwichtig belang voor de werkgever mogen zijn. Het is niet redelijk dat een werkgever een pensioenregeling voortzet die niet aan (fiscale) wetgeving voldoet. Hierbij wordt aansluiting gezocht bij art 19 van de Pensioenwet.

Bron/meer...
Tags: eenzijdige wijziging, instemming, medezeggenschap, pensioenrecht

Bij de berekening van de hoogte van de kosten moet de compensatie niet uitgaan van een jaar maar van de kosten bij ongewijzigde voortzetting. Er moet dus een doorrekening gemaakt worden van de hoogte van de kosten over meerdere jaren bij de bepaling van de hoogte van de compensatie.

Bron/meer...
Tags: compensatie, instemming, medezeggenschap, pensioenveranderingen

Pensioenadvocaat Sjoerd de Vos schrijft een uitgebreid artikel over de (on)mogelijkheden die de werkgever heeft om eenzijdig de pensioenregeling te wijzigen.

Bron/meer...
Tags: eenzijdige wijziging, instemming, medezeggenschap

Rechten Ondernemingsraad bij voorgestelde wijziging pensioenregeling Instemmingsrecht, adviesrecht.

Bron/meer...
Tags: instemming, eenzijdige wijziging, medezeggenschap

Art. 19 Pensioenwet

Wijziging pensioenovereenkomst

Een werkgever kan de pensioenovereenkomst zonder instemming van de werknemer wijzigen indien de bevoegdheid daartoe schriftelijk in de pensioenovereenkomst is opgenomen en er tevens sprake is van een zodanig zwaarwichtig belang van de werkgever dat het belang van de werknemer dat door de wijziging zou worden geschaad daarvoor naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid moet wijken.

Artikel 20 PW geeft aan dat wijzigingen alleen betrekking mogen hebben op toekomstige pensioenopbouw. Wat is opgebouwd mag niet verminderd worden.

Bron/meer...
Tags: eenzijdige wijziging, instemming, compensatie, pensioenveranderingen

Het Hof van Arnhem doet uitspraak op 15 maart 2011 (PJ2011/78) over een wijziging van een eindloon naar een middelloonpensioenregeling. De werkgever heeft een beding opgenomen dat bij instemming van de OR dit de medewerkers bindt. De rechter toetst op artikel 7:613 BW.

Bron/meer...
Tags: instemming, eenzijdige wijziging, medezeggenschap

De Pensioenwet is voor ondernemingsraden uiteraard ook van belang. Dit is hem of haar, al naar gelang uw keuze, helemaal.

Bron/meer...
Tags: beschikbare premie, eenzijdige wijziging, instemming, medezeggenschap

TKP schrijft een stuk over medezeggenschap pensioen en de or.

Bron/meer...
Tags: medezeggenschap, instemming, overheid, intro

De SER heeft op verzoek van de staatssecretaris een rapport (juni 2014) geschreven over lacunes in het medezeggenschap en adviseert een aantal verduidelijkingen.

Bron/meer...
Tags: medezeggenschap, instemming, pensioenrecht

Eigen blog over eerbiedigende werking opbouw pensioen.

Nabestaandenpensioenen moeten uiteraard wel aan nieuwe wetgeving voldoen, waardoor ook eerbiedigende werking instemmingsplichtig is.

Bron/meer...
Tags: volledige informatie, beleggen, instemming, pensioenrecht

Alle pensioenregelingen moeten worden veranderd vanwege nieuwe pensioenwetgeving (Wtp). Sociale partners moeten samen een transitierapport opstellen waarin zijn de nieuwe pensioenregeling op alle mogelijke punten onderzoeken en hun keuzes onderbouwen.

Een voorbeeld van het transitierapport voor de liefhebbers en een uittreksel (4 bladzijden) voor iedereen die aan de slag moet.

Bron/meer...
Tags: instemming, invaren, pensioenrecht, wet

Samenvatting door Held Advocaten wijziging pensioen vanwege de Wtp.

Bron/meer...
Tags: beschikbare premie, instemming, pensioenrecht

Eigen blog: Werkgever krijgt instemming om onder voorwaarden de pensioenregeling aan te passen, maar komt later op de aanvullende voorwaarden terug. Ondernemingsraad verklaart besluit werkgever nietig. Rechter stelt OR in het gelijk, maar een vergelijkbare zaak is in het verleden al eens fout afgelopen.

Bron/meer...
Tags: beschikbare premie, instemming, wet, uitspraken

Rapport Stichting Economisch Onderzoek Premie Pensioen Instelling (PPI)

Bron/meer...
Tags: flexibiliteit, beschikbare premie, premiestaffels, instemming

Samen met Leon Zijlmans AAG stukje geschreven over restitutie van het pensioenvermogen na overlijden voor de pensioendatum. Pieter Omtzigt maakte zich hier nogal druk over. Wij geven betere alternatieven.

Bron/meer...
Tags: instemming, medezeggenschap, pensioenakkoord, solidariteit

Blog samen met Leon Zijlmans AAG over de keuze die Ondernemingsraden moeten maken hoe het uiteindelijke pensioen er voor de werknemers uit gaat zien. Meebewegen met de economie, gegarandeerd of iets hier tussenin?

Bron/meer...
Tags: beleggen, indexaties, instemming, pensioenakkoord

Stukkie getikt samen met Leon Zijlmans over een belangrijke keuze die ondernemingsraden moet gaan maken. Hoe hoog moet eigenlijk het pensioen worden waarop we de premie gaan baseren?

Bron/meer...
Tags: instemming, medezeggenschap, pensioenakkoord

En Leon Zijlmans AAG en Or-Pensioenadviseurs geven weer gratis online sessies over de Wet toekomstpensioenen.

Bron/meer...
Tags: compensatie, instemming, wor, pensioenakkoord

Blog met Leon Zijlmans. De Ondernemingsraad heeft wat te kiezen. Welk type uitvoerder past bij jullie.

Bron/meer...
Tags: beschikbare premie, instemming, pensioenakkoord, solidariteit

Ook instemmingsrecht voor een ondernemingsraad bij een Cao.

𝐎𝐧𝐝𝐞𝐫𝐧𝐞𝐦𝐢𝐧𝐠𝐬𝐫𝐚𝐝𝐞𝐧 𝐩𝐚𝐤 𝐣𝐞 𝐫𝐨𝐥 𝐛𝐢𝐣 𝐝𝐞 𝐭𝐫𝐚𝐧𝐬𝐢𝐭𝐢𝐞

Ondernemingsraden zijn nog steeds onvoldoende doordrongen van hun rol op het pensioendossier, ook al is die sinds 2016 verduidelijkt. Dit is zeker zo bij OR-en van grote bedrijven (met een eigen ondernemingscao) of sterk cao-gereguleerde bedrijfstakken (bouw, metaal, vervoer, etc.).

‘Van nature’ denken zij dat het pensioendossier een cao-onderwerp is, waar zij dus buiten staat (de cao-exceptie ex art. 27 lid 3 Wor). Maar in de meeste gevallen zijn in de cao lang niet alle pensioenonderwerpen uitputtend geregeld, waardoor OR-en gewoon een instemmingsrecht heeft.

Een goede reminder is deze procedure, waarin de rechtbank de grens duidelijk maakt: de OR heeft alleen geen instemmingsrecht als er “geen vrije, zelfstandige beslissingsruimte aan de ondernemer” is overgelaten (rov. 4.3). Zie https://bit.ly/3A5fs3G. Goed om te weten voor alle OR-en bij de aankomende transitie

Bron/meer...
Tags: instemming

Artikel van eigen hand over Pensioenakkoord en de gevolgen voor middelloonpensioen en premieregelingen met leeftijdsafhankelijke premiestaffels.

Bron/meer...
Tags: beschikbare premie, instemming, pensioenakkoord, compenseren

Aanpak opheffen pensioenfonds in strijd met Pensioenwet.

Bron/meer...
Tags: instemming, uitspraken

Veel pensioenregelingen zijn de afgelopen jaren veranderd waarbij argumenten zijn aangedragen die onjuist zijn. ondernemingsraden en medewerkers zijn op het verkeerde been gezet. Is hier nog iets aan te doen? J

Bron/meer...
Tags: compensatie, eenzijdige wijziging, instemming, wet

Bij voorgestelde pensioenveranderingen wordt vaak van veel te hoge verwachte rendementen uitgegaan.

Bron/meer...
Tags: instemming, pensioenveranderingen, compensatie

De OR ging onder voorwaarden akkoord. Dat is op zich niet ongewoon, maar op basis van de wet kan de OR alleen maar instemmen of niet instemmen. Een voorwaardelijke instemming (‘ja, mits’) is dan ook een instemming als bedoeld in de wet. Ook als de werkgever uiteindelijk niet (volledig) aan de voorwaarden voldoet. Beter is het vanuit het perspectief van de OR om de instemming te formuleren als ‘nee, tenzij’. Als de werkgever dan niet aan de voorwaarden voldoet, is er geen instemming.

Zoals de kantonrechter dan ook constateerde was het besluit definitief omdat sprake was van instemming en de nietigheid niet tijdig is ingeroepen. Daardoor is nu sprake van een wijziging van de pensioenregeling die al tien jaar geleden tot stand kwam en waarover nog steeds wordt gediscussieerd. Via een wat gekunstelde (doel)redenering komt het hof tot het oordeel dat er toch nog een besluit moet komen waarmee ofwel de OR instemt, ofwel de kantonrechter vervangende toestemming voor geeft. Daarmee voldoet het proces uiteindelijk aan de eisen die de wet eraan stelt. Al duurt het wel wat lang

Bron/meer...
Tags: instemming, uitspraken

Hoger beroep: werkgever moet zwaarwichtig belang aantonen

Bron/meer...
Tags: instemming, wor, uitspraken

De ondernemingsraad heeft op grond van art. 27 WOR instemmingsrecht over de arbeidsvoorwaarde pensioen. Dit artikel leverde in de praktijk veel knelpunten op. Voor het kabinet was dit aanleiding tot een fundamentele herziening van de wettelijke regels inzake de medezeggenschap bij pensioenregelingen. Dit heeft ertoe geleid dat de WOR op 1 oktober 2016 sterk is gewijzigd. Veel onduidelijkheden zijn weggenomen, echter zijn een aantal belangrijke knelpunten niet opgelost.

Bron/meer...
Tags: wor, instemming

Hoger beroep: Waardeoverdracht van gegarandeerd pensioen naar een pensioenfonds: pensioenuitvoerder heeft werknemer er niet op gewezen dat pensioenfonds moet korten en dus financieel risico loopt en draait op voor eventuele schade (lager pensioen).

Bron/meer...
Tags: uitspraken, informatie verstrekken, instemming, onjuiste communicatie

Veranderen van een pensioenregeling kan niet zomaar.....

Bron/meer...
Tags: eenzijdige wijziging, informatie verstrekken, instemming, medezeggenschap

Uitspraak 10 januari 2018: werkgever wil eenzijdig de eigen bijdrage veranderen en dit wordt afgewezen door de rechter. De werkgever kan geen "zwaarwichtig belang" aantonen.

Bron/meer...
Tags: instemming, uitspraken, eenzijdige wijziging

Werkgever verandert pensioenvoorwaarden. Geen instemming verkregen door onvolledig verstrekte informatie.

Bron/meer...
Tags: eenzijdige wijziging, instemming, uitspraken, onjuiste communicatie

Blog over zorgvuldig met pensioenverandering omgaan. De praktijk leert dat dit vaak niet gebeurt en de nasleep lang is en financiële gevolgen enorm kunnen zijn.

Bron/meer...
Tags: instemming, medezeggenschap, pensioenveranderingen, transparantie

Werkgever verandert indexatieclausule zonder instemming werknemers. Volgens de werkgever en de pensioenuitvoerder (Achmea) is tekst in nieuwe pensioenreglement gelijk aan oude tekst. De OR stemt in met de nieuwe tekst (voorgelicht door de pensioenuitvoerder). De rechter is duidelijk in het oordeel dat er inhoudelijk wel iets is veranderd en dat de werknemers hiermee niet hebben ingestemd. De wijziging wordt teruggedraaid. De werknemers behouden de oorspronkelijke indexatievoorwaarden.

Bron/meer...
Tags: eenzijdige wijziging, instemming, pensioenpaard van troje, uitspraken

Stappenplan aanpassing pensioenrichtdatum naar 68 jaar.

Volgens ons moet de OR bij aanvang betrokken worden en niet, zoals in het overzicht aan het einde.

Bron/meer...
Tags: medezeggenschap, instemming, pensioenrecht, verplichte pensioendatum 67 jaar

Kroniek Pensioenrecht. Verschillende uitspraken besproken.

Bron/meer...
Tags: instemming, medezeggenschap, uitspraken

5 tips voor de onderhandeling met de werkgever.

Bron/meer...
Tags: compensatie, instemming, medezeggenschap

Zij de pensioenen in gevaar als "Brussel" zich ermee bemoeit?

Niet volgens Hoogleraar Hans van Meerten

Bron/meer...
Tags: instemming, medezeggenschap

site met pensioennieuws voor ondernemingsraden

Bron/meer...
Tags: instemming, wor, uitspraken

Stichting pensioenopleiding hielp mee aan een onderzoek naar pensioenfondsen die hun zetel verplaatsen naar het buitenland tbv Tweede kamer.

Wij vroegen om extra bescherming en zekerheid voor de werknemers en de sponsorverplichting kan vervallen als de werkgever ophoudt te bestaan. Meer financieel zeer rijke werkgevers waarvan wij het nooit verwachtten zijn gestopt. Pensioen gaat over zeer lange periodeBron/meer...
Tags: instemming, solidariteit

Opinie Van Doorne Advocaten over reikwijdte instemmingsrecht WOR bij pensioenregelingen

Bron/meer...
Tags: instemming, medezeggenschap, wor

De Aow-leeftijd (en pensioenleeftijd) worden aangepast aan toekomstige levensverwachting.

Bron/meer...
Tags: instemming, leeftijd

Adviseur legt uitspraak Hof Arnhem-Leeuwarden in voordeel werkgever uit. Maar er wordt niet ingegaan dat er meer dan 100 alternatieven zouden zijn geweest om een voor de werknemers beter pensioen te hebben kunnen regelen.

Kern is dat de vakbonden hebben ingestemd en om deze reden worden werknemers in het ongelijk gesteld. Voor het Hof geldt dat pensioen pensioen is. Dus bijna maximaal middelloon met vroegpensioen is te vergelijken met beschikbare premie (en dan ook nog eens veel minder dan de maximaal toegestane staffel)

Bron/meer...
Tags: medezeggenschap, wet, instemming

Hof Arnhem: Werknemersvertegenwoordiging stemmen in met versobering pensioen: werknemers de dupe.

Bron/meer...
Tags: instemming, medezeggenschap

Blog met aankondiging wijziging instemmingsrecht WOR aangenomen in Eerste en Tweede kamer

Bron/meer...
Tags: eenzijdige wijziging, instemming, medezeggenschap

Hierbij de laatste aanpassing in de WOR mbt het instemmingsrecht.

Bron/meer...
Tags: instemming, wor

Aanpassing WOR aangenomen door Tweede Kamer

Zoals eerder aangekondigd is het instemmingsrecht met betrekking tot het veranderen van een pensioenregeling aangepast.

Er is sprake van een belangrijke verbetering.

Belangrijk is de passage dat instemmingrecht van toepassing is bij een voorgestelde verandering op grond van een pensioenovereenkomst.

Gesteld mag worden dat als een werkgever de pensioenregeling wil veranderen en deze wijziging raakt het pensioenniveau er instemming van de OR nodig is.

Deze aanpassing betekend dat instemmingsrecht ook van toepassing is op zaken die tussen de pensioenuitvoerder en de werkgever zijn geregeld en die niet in het pensioenreglement staan. Zo is het bij het einde van het pensioencontract (de meeste contracten tussen de werkgever en pensioenuitvoerder lopen 1, 3 of 5 jaar) gebruikelijk dat de winstdeling/overrente veranderd (of zelfs vervalt), hetgeen de indexaties van de pensioenen in hoge mate kan beïnvloeden.

Ook zo’n truc die pensioenadviseur AON vorig jaar uithaalde met de medewerkers om onder de bijstortingsverplichting uit te komen en de OR deze handelingswijze zelfs aan de rechter heeft voorgelegd (afspraak om tekorten die waren ontstaan in het pensioenfonds aan te vullen was vastgelegd in de uitvoeringsovereenkomst) is door deze aanpassing niet meer mogelijk.

Bron/meer...
Tags: instemming, indexaties, pensioenwet, wor

Aanpassingen in de WOR inzake het instemmingsrecht geeft een OR meer inspraak. Nog beter is om een bovenwettelijke afspraak met de werkgever te maken.

Bron/meer...
Tags: eenzijdige wijziging, instemming, medezeggenschap, wor

Aanpassing Wetsvoorstel WOR inzake instemmingsrecht pensioen.

Bron/meer...
Tags: eenzijdige wijziging, instemming, medezeggenschap, wor

vragen en antwoorden naar aanleiding van behandeling wijziging instemming WOR.

Bron/meer...
Tags: instemming, medezeggenschap, wor

Pensioen is uitgesteld salaris. Zou een verlaging van enkele tientallen procenten van het huidige salaris bespreekbaar zijn?

Bron/meer...
Tags: eenzijdige wijziging, instemming, medezeggenschap

Artikel over onzekerheden veranderingen in wijziging WOR instemmingsrecht pensioen door LCP.

Bron/meer...
Tags: eenzijdige wijziging, instemming, medezeggenschap, wor

Pensioenadviseurs, verzekeraars en werkgevers willen ons laten geloven dat alle werknemers liever allerlei keuzemogelijkheden (en dus DC) willen. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dit niet.

Bron/meer...
Tags: beleggen, beschikbare premie, instemming, lage rendementen

De (adviseur van) werkgever heeft werknemers op het verkeerde been gezet bij de wijziging van de pensioenregeling. de adviseur heeft werknemers niet juist geïnformeerd, niet op de risico's gewezen etc. De werkgever is zijn zorgplicht naar de werknemers toe niet nagekomen en moet pensioenschade compenseren.

In dit soort gevallen, zou de OR samen met de werkgever tegen de adviseur kunnen optrekken.

Bron/meer...
Tags: beleggen, beschikbare premie, instemming, lage rendementen

Nadat eerder de OR van Aon de rechtbank uitspraak vroeg in een discussie over het niet nakomen van de pensioenverplichtingen, heeft ook de OR van KLM aangekondigd deze stap te gaan nemen.

Het pensioenfonds van KLM heeft onvoldoende geld in kas om aan haar verplichtingen te voldoen en werkgever en OR hadden afgesproken met elkaar dat KLM jaarlijks een extra bedrag in het fonds (herstelbetalingen) zou gaan doen.

KLM heeft aangekondigd dat zij hiermee stoppen.

Meer...
Tags: beleggen, compensatie, instemming, medezeggenschap

Pensioenjurist Bergamin over wijziging WOR art 27

Bron/meer...
Tags: instemming, medezeggenschap

Rechtbank stelt OR van pensioenadviseur AON in het ongelijk inzake kwestie verhuisplan pensioenfonds naar België. Deze kwestie gaat de rechtsvormende taak van de rechtbank inderdaad te buiten.

Wordt ongetwijfeld vervolgd.

Op basis van de informatie uit de pers vinden wij de houding van deze adviseur ten opzichte van het eigen personeel niet echt duurzaam. Het stoppen van (met werknemers afgesproken herstelbetalingen opschorten), totdat de werkgever haar zin heeft gekregen ..... past niet in een constructief overleg tussen werkgever en Ondernemingsraad.

Bron/meer...
Tags: instemming, medezeggenschap, pensioenrecht, wor

Belangrijke wijziging in de WOR. Instemming ook voor een wijziging in de pensioenovereenkomst (afspraak werkgever en pensioenuitvoerder) voor pensioenonderdelen die de hoogte van het uiteindelijke pensioen kunnen raken. Zoals de winstdelingsvorm/overrente bij een geïndexeerd pensioen of de financieringswijze.

Het instemmingsrecht wordt ook van toepassing bij een wijziging van het pensioen dat bij een ondernemingspensioenfonds is ondergebracht.

Bron/meer...
Tags: eenzijdige wijziging, indexaties, instemming, medezeggenschap

Werkgever en pensioenuitvoerders hanteren nogal eens onjuiste argumenten om van hun middelloonpensioen af te komen.

Ook verzekeraar Generali is van mening dat middelloon niet houdbaar is.

Voor pensioen geldt: afspraak is afspraak.

Als de werkgever wil versoberen moet bekend zijn of dit noodzakelijk is (valt bedrijf anders om), hoeveel iedere medewerker gaat inleveren (vaak tienduizenden euro's) en op welke wijze gecompenseerd gaat worden.

Bron/meer...
Tags: beschikbare premie, compensatie, instemming, medezeggenschap

Pensioenjurist Theo Gommer geeft een korte samenvatting van de uitkomsten van het rapport van het SCP over pensioen, solidariteit en keuzevrijheden.

Bron/meer...
Tags: beschikbare premie, instemming, medezeggenschap, solidariteit

Commentaar en geschiedenis bij het Instemmingsrecht. Wanneer is er wel/geen instemming van de OR aan de orde bij pensioenregelingen.

Bron/meer...
Tags: instemming, medezeggenschap, overheid, pensioenrecht

Zwitserleven schrijft in haar nieuwsbrief dat door de lage rekenrente de premies stijgen en dus de pensioenen voor medewerkers lager worden.

Dit is uiteraard onjuiste informatie. De pensioenen zijn afgesproken met de medewerkers en deze kunnen niet zonder instemming versoberd worden.

In voorbereiding is een "klokkenluider-pensioen" site. Niet alleen onjuiste handelingen van pensioenuitvoerders worden gepresenteerd, maar wij zullen ook antwoorden geven en hulp bieden.

Bron/meer...
Tags: eenzijdige wijziging, klokkenluider en pensioen, instemming, pensioenrecht

De Rechtbank Midden Nederland buigt zich over een zaak, waarbij de volgende elementen spelen:

• De werkgever vraagt instemming om de pensioenregeling te veranderen, maar de OR stemt niet in;

• De OR doet geen beroep op de mogelijkheid om het besluit van de werkgever nietig te verklaren;

• Een werknemer maakt bezwaar tegen de wijziging van de pensioenregeling en legt deze zaak voor aan de Rechtbank;

• De rechtbank wijst de vordering af omdat de OR geen beroep heeft gedaan op haar mogelijkheid : het nietigverklaren van het besluit.

Hierbij de link naar de site van AEGON die de uitspraak van commentaar voorziet en tevens enkele linken plaatst naar uitspraken die in het verlengde van deze case liggen (eenzijdig wijzigingsbeding, compensatie, werknemer die bezwaar maakt nadat de OR wel instemming had gegeven).

Voer voor Ondernemingsraden en hun adviseurs derhalve.

Bron/meer...
Tags: eenzijdige wijziging, instemming, medezeggenschap

Een college (15 minuten) van De Universiteit Van Nederland over het eenzijdig wijzigingen van de arbeidsovereenkomst.

Bron/meer...
Tags: eenzijdige wijziging, instemming

De staatssecretaris geeft de gemiddelde hoogte van de pensioenpremies en de gevolgen hiervan voor de werknemersbijdragen. Onze ervaringen zijn dat pensioenpremies helemaal niet lager worden en dat werkgevers in eerste instantie niet tot verlaging bijdrage werknemers overgaan. Hiervoor moet de OR in actie komen.

Bron/meer...
Tags: compensatie, instemming, medezeggenschap, pensioen 2015

De kosten voor het inschakelen van een deskundige komen voor rekening van de werkgever (WOR art 22) mits deze kosten terecht worden gemaakt.

De rechtbank stelt een OR in het ongelijk, omdat de OR in dit geval niet gaat over het pensioen.

Wij vragen ons af wat de rol van de adviseur van de OR in deze is geweest. Immers een hele logische uitspraak van de rechtbank en een vervelende discussie tussen de werkgever en de OR.

Bron/meer...
Tags: instemming, medezeggenschap, wor

Initiatief om de OR en medezeggenschap hoog op de agenda te zetten: OR en commissaris.

Bron/meer...
Tags: eenzijdige wijziging, instemming, medezeggenschap

Als het contract met de pensioenuitvoerder af loopt betekend dit bijna altijd dat de voorwaarden veranderen. Dit betekend meestal dat er sprake hoort te zijn van het instemmingstraject. Dit wordt echter vaak "vergeten" omdat er "toch niet zo heel veel veranderd aan de pensioenregeling".

Een goede zaak als de OR in een vroeg stadium met de werkgever om de tafel gaat om gezamenlijk te komen tot een aangepaste pensioenregeling, die aansluit bij de wensen en de mogelijkheden.

Bron/meer...
Tags: compensatie, eenzijdige wijziging, instemming

Werkgever wijzigt de arbeidsvoorwaarden. Rechter besluit dat dit is toegestaan.

Bron/meer...
Tags: eenzijdige wijziging, instemming, medezeggenschap, pensioenrecht

Wanneer een OR niet instemt met de wijziging van de pensioenregeling, leidt dit niet tot ongeldigheid van de wijziging (GT: OR had wel compensatie kunnen/moeten vragen voordat zij in stemden) en wanneer de OR wel had ingestemd, zou dit, naar oordeel van de kantonrechter, een aanwijzing voor een zwaarwichtig belang voor de werkgever mogen zijn. Het is niet redelijk dat een werkgever een pensioenregeling voortzet die niet aan (fiscale) wetgeving voldoet. Hierbij wordt aansluiting gezocht bij art 19 van de Pensioenwet.

Bron/meer...
Tags: eenzijdige wijziging, compensatie, instemming, medezeggenschap

Eenzijdige wijziging arbeidsvoorwaarde pensioen door rechter toegestaan.

Bron/meer...
Tags: eenzijdige wijziging, instemming, medezeggenschap

In Amsterdam (4 maart 2008: JAR 2008/299) buigt de rechtbank zich over afschaffen van de VUT regeling. Er is geen eenzijdig wijzigingsbeding opgenomen in de arbeidsvoorwaarden. De instemming van de OR is niet doorslaggevend. De OR heeft zich, volgens de rechter, niet voldoende laten voorlichten en de instemming is ook niet voorgelegd aan de werknemers. Er waren volgens de rechter betere alternatieven.

De rechter heeft zich meerder malen bemoeit met de vraag of er voldoende compensatie is gegeven door de werkgever bij een gewijzigde pensioenregeling.

Meer...
Tags: eenzijdige wijziging, instemming, medezeggenschap, pensioenveranderingen

Werkgever wijzigt een pensioenregeling en werknemer geeft aan “ik blijf in de oude pensioenregeling”. Rechter bepaalt dat dit stelling werknemer correct is.

Hierna voert werkgever nog aan dat voordering verlopen is. De pensioenregeling is in 1999 omgezet. (5 jaar). Maar rechter gaat ervan uit dat de arbeidsovereenkomst na uitdiensttreding (2010) afgelopen is.

Overigens betrof dit een eindloonpensioenregeling (db) die is omgezet in een streefregeling (bij een constant rendement van 7% (!) zou dit voldoende kapitaal opleveren om een vergelijkbaar eindloonpensioen aan te kopen.

Bron/meer...
Tags: instemming, eenzijdige wijziging, premiebijdrage werknemers, solidariteit

Een MasterThesis van C.A.J.M. Peters met als onderwerp:

Is het juridisch mogelijk en wenselijk om bestaande pensioenaanspraken op 65 jaar collectief zonder tussenkomst van de individuele werknemers te wijzigen naar pensioendatum 67 jaar.

Bron/meer...
Tags: eenzijdige wijziging, verplichte pensioendatum 67 jaar, leeftijd, instemming

Arbeidsjurist Moonen is in een stukje dat handelt over het wijzigen van een pensioenregeling door de werkgever van mening dat pensioenregelingen zoals deze vroeger bestonden niet meer betaalbaar zijn. Verder geeft hij aan dat veel werkgevers, als het contract afloopt, vaak veel meer moeten betalen.

Volgens OR-Pensioenadviseurs is, weliswaar nadat de bestuurder overlegt met de ondernemingsraad, maar in eerste instantie geldt: afspraak ook afspraak! Doorrekenen van de kosten over een wat langere periode is ook logisch. Door de nieuwe tarieven die verzekeraars hanteren (lagere rente en nieuwe overlevingstafels) kan een werkgever ook worden geconfronteerd met hogere pensioenkosten. Er moet echter in eerste instantie bij eindloon of middelloon naar de pensioentoezegging gekeken worden. Dit is de arbeidsvoorwaarde!

Bron/meer...
Tags: eenzijdige wijziging, instemming, compensatie, medezeggenschap

Ook verzekeraar Delta Lloyd wilde van de onvoorwaardelijke indexaties af en wijzigde de pensioenregeling, ook voor ex-medewerkers.

Bron/meer...
Tags: eenzijdige wijziging, instemming, medezeggenschap, solidariteit

OR Net geeft 11 tips over het instemmingsrecht

Bron/meer...
Tags: instemming, medezeggenschap, wor